18/04/2025

ÖĞRENCİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ, UZMAN GÖZÜYLE 2

Selman DOĞAN A SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI

14 Ekim 2015

Bolu ili, eğitim ve öğretim konusunda çok hızlı ilerlemektedir. Bolu'muza bu konuda katkısı olan Mimar İzzet Baysal, Ahmet Baysal ve Baysal Ailesi, Bolu Bağışçılar Vakfı, Yaşar Çelik, Ali Ericek, Süreyya Astarcı gibi ve adını sayamadığımız diğer hayırseverleri saygıyla hatırlamakta fayda vardır. Yazımızda, eğitim ve öğretimde bu ilerlemelere katkıda bulunmak ve bilgilendirme amaçlanmaktadır. Zaman zaman herkesin durum değerlendirmesi yapmasında fayda vardır. Çünkü gelecek çocuklarla teminat altına alınacaktır ve bunda eğitim ve öğretimin payı çok fazladır.

Yakın bir zamanda alınan haber üzücü; Bolu'da 20 ilkokul öğrencisini arı soktu. Alınan bilgiye göre, Beşkavaklar Mahallesi'ndeki 100. Yıl İlkokulu'nda okuyan 1. sınıf öğrencileri teneffüse çıktıkları esnada arıların saldırısına uğradı. 12.10.2015 Tarihli Memleketim Bolu Gazetesi Haberi

Okullarda basına yansımayan da pek çok yaralanma gerçekleştiğini tahmin edebiliriz. Basın yayın organlarına yansıyan yalnızca bir kaç tane olaya şöyle bir bakıp, ardından bu koşulları analiz etmeye çalışalım:

-SİVAS'ta Mevlana Ortaokulu'nda sınıfın kapı kolu koluna saplanan ortaokul öğrencisi 12 yaşındaki Ziya EminVeske itfaiye ekiplerinin yardımıyla kurtarıldı. Kapı kolu hastanede yapılan müdahale ile çıkarıldı.

-Çorum'da Bahçelievler Öğretmen Salim Akaydın Ortaokulu'nda bir sınıftaki kapının demir kolu, 11 yaşındaki öğrenci Ceyhun Emre Top'un koluna saplandı. Vidaları sökülen kapı kolu ile birlikte hastaneye götürülen öğrenci, tedaviye alındı.

- İnegöl'de İshakpaşa İlkokulu bünyesindeki anaokulunda 5 yaşındaki A.İ'nin üzerine tuvalette elini yıkadığı sırada kalorifer peteği düştü. Sağ bacağında kırıklar oluşan çocuğun ailesi, okul yönetimi hakkında suç duyurusunda bulundu.

- İnşaat süreci bittiği söylenen ve öğrenime açılan Trabzon Bahçecik Mahallesi İmam Hatip Ortaokulu'nda 5 yaşındaki Resul Demir üzerine 200 kg ağırlığında bir demir kapı devrilmesi sonucu ağır yaralandı.

2012 yılında okullardaki fiziki sorunlara ilişkin araştırma yapan TBMM alt komisyonunun raporu pek çok şeyi açığa çıkarmıştı. Raporda bina güvenliğinde zafiyet olduğu, 2 yıl içerisinde okullarda 13 çocuğun hayatını kaybettiği, okulların imar planı ve denetimlerinin göstermelik olduğu belirtilmekteydi. Meclis Dilekçe Komisyonu, Efe Boz olayını araştırmak üzere bünyesinde alt komisyon oluştururken, çalışmalar sırasında okullardaki fizikî sorunlara ilişkin 43 bin 246 şikâyet dilekçesi gelmişti. Bunun ardından hazırlanan raporda, 2 yıl içinde okullardaki yetersizlikler nedeniyle 2009-20012 yılları arasında 13 öğrencinin hayatını kaybettiğini, yüzlerce öğrencinin yaralandığını net bir şekilde ortaya konmaktaydı.

Dikkat Edilesi Gereken Diğer Hususlar;

8) MEB tarafından yayınlanan "Eğitim Yapıları Mimari Proje Hazırlanması Genel İlkeleri"ne göre, okul öncesi eğitim bölümüne bağımsız bir giriş yapılmalı ve vestiyerli bir giriş holü düzenlenmelidir. Oysaki yeni yasa ile 66 aylık çocukların girecekleri okul girişleri, kendilerinden yaşça büyük çocuklarla olan okul girişlerinden ayrılmamıştır.

9) Aynı ilkelere göre, anasınıflarının yer döşemeleri PVC esaslı malzeme ile kaplanmalıdır. Fakat 4+4+4 eğitim sistemi ile birlikte, 66 aylık çocuklar anasınıfı olmayan diğer sınıfları da kullanmak mecburiyetinde kalmaktadır. Akıl dışı bir eğitim sistemine zorlanan çocuklarımızın yaşları gereği dinamik bir metabolizmaya sahip olduğu ve her an hareketli olma ihtiyacı düşülecek olursa, çocukların kullanacakları dersliklerin zeminlerinin uygun olmayan malzemelerle döşenmiş olmasından ötürü kayma riskinin ortaya çıktığı ve çocuklarımızın ciddi kazalar ile karşı karşıya olduğu ortadadır.

10) Yine aynı mevzuatın farklı bir maddesinde çocukların fiziksel ve sosyal gelişimleri için kum havuzu olması, gezip oynayabilmeleri için yeterli imkânın sağlanması ve bahçenin ağaçlandırılması için yeterli toprak alanı bulundurulmasının gerektiği açıkça ifade edilmektedir. Ancak birçok okulun bahçesinde ne farklı oyun olanları ne de yeterli ağaçlandırma bulunmaktadır. Çok daha önceden mevzuata girmiş olmasına rağmen birçok okulda hem engelli rampası yoktur hem de tuvaletleri engelli standartlarına uygun değildir.

11) Uzmanlar tarafından da belirtildiği gibi, küçük yaşta bir çocuğun tuvalet alışkanlığı ile ilgili sorunlar çocuk üzerinde kalıcı ruhsal ve sosyal izler bırakmaktadır. Bu başlıkta, yeni uygulamaya yönelik herhangi bir önlem alınmamıştır. Halen anasınıfı tuvalet ve lavaboları küçük yaş gruplarına göre düzenlenmemiştir. Yapılan birçok araştırmaya göre; ebatları 28 x 45 cm, yerden yüksekliği ise 55-60 cm. olan lavabolar ile yer seviyesinden yüksekliği 65-71 cm arasında musluklar ve 35 cm. olan klozetler söz konusu yaş grubundaki çocukların kullanımına sunulması gereken ıslak hacim donatı elemanları olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte WC kapıları mutlaka dışa açılır olmalı, her 6 çocuğa bir lavabo düşecek şekilde planlama yapılmalı, çocuğun kişisel temizlik bilinci kazanması için her çocuğa ait havlu, diş fırçası ve macun bulundurulmalıdır. Ancak çocukların fiziksel gelişkinlerinin mevcut düzenlemelere uygun olmaması nedeniyle kullanmakta zorluk çektiği lavabo ve tuvaletler ile ilgili okullarda halen bir çalışma yapılmamış, üstelik bu konuya ilişkin bir yasal düzenleme de yapılmamıştır. Kalabalık sınıflarda eğitim görecek çocuklar için az sayıda öğretmen bulunmakta olup, anne babaları yanında olmayan bu çocukların kendi ölçülerinde olmayan bu tuvaletleri kullanmasının beklenmesi makul değildir. Üstelik mevcut okulların birçoğunda tesisat ve havalandırma problemleri vardır. Bu durum oluşabilecek tüm hastalıklara da zemin hazırlamaktadır.

12) Bir başka yasal mevzuata göre (Kurum Açılması ve Kapatılmasına İlişkin Esaslar) küçük yaş grubu çocukların eğitim görecekleri sınıflar; binaların giriş katında- kat planında aydınlık ve güneş alan yönlenmeye sahip ve sınıf kapasitesi en fazla 25 kişi olacak şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca, çocuk başına 1,5 m2 kullanım alanı olan oyun/ etkinlik odası (min. 15 m2 olabilir) ile her öğrenci için hava hacminin 10 m3 olduğu, kişi başı kullanım alanının ise 3 m2'den aşağı olmadığı bir uyku odasının olması ve söz konusu mekanların yanı sıra yemek salonu ve mutfağın da standartlara uygun bir şekilde yer alması gerekmektedir.

13) Çocukların kullanacakları araç ve gereçlerden sandalyelerin, çocukların fiziksel gelişimlerine uygun, küçük ve ağır olmaması, masaların da oturduklarında erişebilecekleri yükseklikte olması gerekmektedir. Deprem güçlendirmesi yapılan okullarda dahi derslik tahtaları ve sıraları önce inşaat malzemesi olarak kullanılmakta, proje bittikten sonra yeniden kullanıma sokulmaktadır. Bu malzemelerden ayakları pas tutan ve yüzey kaplaması sökülmüş eski sıraların çocuklar için ciddi risk yarattığı ortadadır.

14) Okullarda risk taşıyan bir diğer başlık; merdiven basım yükseklikleri ve trabzanların ölçüleridir. Bu ölçüler mevcut hali ile çocuklar için büyük risk teşkil etmektedir. Birçok araştırmaya göre küçük yaşta çocuk grubunun kullanımı için iki basamak arası en fazla 17 cm olması gerekirken okullarda bunun geçerliliği görülmemektedir. Birçok okulda merdiven yükseklikleri standart ölçülerde bile yapılmazken şimdi daha küçük yaştaki çocukların merdiven kullanımının nasıl olacağı bilinmemektedir.

15) Kalorifer dairesi olarak faaliyet gösteren, okulların ısıtma sistemlerinin bulunduğu bölümler, yer yetersizliği bahane edilerek sınıf olarak kullanıma açılmıştır. Havasız ve normal bir sınıf standardında olmayan bu katlarda eğitim faaliyetlerinin yürütülmesi hiçbir biçimde açıklanamaz.

16) Antropometri, insan vücudunun boyutları ile ilgilenen özel bir bilim dalıdır. Yunanca anthropo (insan) ve metrikos (ölçme) sözcüklerinden türetilmiştir. Antropometrik ölçülere göre öğrencilerin oturdukları sıra ve masalar uygun değildir. Uygun sıra ve masalar her sınıf için yapılan antropometrik ölçü ve istatistiklere göre tasarlanmalıdır. Bunun için tüm dünyada kullanılabilecek bir standart olduğu söylenemez. Zira her bölge halkının antropometrik özellikleri farklılık gösterebilir, bu bir ülke içinde bölgeden bölgeye de farklılık arzedebilir. Bunun için, kaynakçada da belirttiğim gibi istatistiksel çalışmalar yapılmalı, uygun vücut ölçüleri ve buna en uyumlu mobilya tasarımı yapılmalıdır. Boyutsal hatalar öğrencilerin ve küçücük çocukların da düşmanıdır!

NOT: Bolu'muzun Eğitim Mimarı İZZET BAYSAL'ı rahmetle anıyoruz. Unutmadık, unutmayacağız.

Sorularınız için: www.selmandogan.com.tr

selmandoganigu@gmail.com

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorum yapan siz olun!

Yorum yazın

İsim (Gerekli)
Yorumunuz (Gerekli)
 

Sayfada yer alan yorumlar kişiye ait görüşlerdir. Yapılan yorumlardan sitemiz hiçbir şekilde sorumlu değildir.

Yazarın diğer yazıları