18/04/2025

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu-Bölüm 5 Kanun İçerikleri ve Son halleri

Selman DOĞAN A SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI

15 Haziran 2015

İşyeri Hekimi kimdir, Nasıl Olunur, görev ve yetkileri nelerdir! Neden Gereklidir!

İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belgelendirilmiş hekimlere işyeri hekimi denir.

Nasıl İşyeri Hekimi Olunur?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yetkilendirmiş olduğu Eğitim Kurumları'ndan eğitim aldıktan sonra, yine Bakanlığın yapacağı sınavdan başarılı olanlar, İşyeri Hekimliği sertifikasını almaya hak kazanırlar.

İşyeri Hekimliği Eğitimi Ne Kadar Sürüyor?

Bakanlıkça belirlenen eğitim programları teorik ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Eğitimin teorik kısmı 180 saat, uygulama kısmı 40 saat ve toplamda 220 saattir. Uygulamalı eğitimler, işyeri hekimi bulunan bir işyerinde yapılır.

İşyeri Hekimliği Sınavının Geçme Notu Nedir?

Eğitim programlarını tamamlayan adayların sınavları Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır. Girdiği ilk sınavda başarılı olamayan adaylar bir sonraki sınava da katılabilir. Ancak iki sınavda da başarılı olamayanlar yeniden eğitim programına katılmak zorundadırlar.

Sınavlarda 100 puan üzerinden en az 70 puan alan adaylar başarılı sayılır.

İşyeri Hekiminin Görevleri Nelerdir?

İşyerinde, çalışma ortamı gözetimi ve çalışanların sağlık gözetimi ile ilgili danışmanlık yapar.

Kantin, yemekhane, soyunma odası, duş ve tuvaletlerin bakımı ve temizliği konusunda gerekli kontroller yapar ve tavsiyelerde bulunur.

İş sağlığı, hijyen, toplu koruma yöntemleri ve kişisel koruyucu donanımı hakkında tavsiyelerde bulunur.

İşyerindeki risk değerlendirmesi çalışmalarında görev alır.

İşyerinde sağlığa zararlı risklerin değerlendirmesi ve önlenmesi ile ilgili mevzuata göre yapılması gereken sağlık muayenelerini yapar.

İşyerindeki işin yürütümünde ergonomik ve psikososyal riskleri göz önünde bulundurarak, çalışanların çalışma ortamı uygunluğu hakkında araştırmalar yapar.

Gece vardiyaları dahil tüm çalışanların sağlık gözetimini yapar.

İşyerinde bulaşıcı hastalıkların kontrolü için yayılmayı önlemek ve bağışıklamayı sağlamak için portör muayenelerinin yapılmasını sağlar.

Sağlık gözetimi sonuçlarına göre, bulunması halinde iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak gerekli ölçümlerin yapılmasını ister ve değerlendirir.

Sağlık gözetimi konusunda çalışanları bilgilendirir.

Bulunması halinde iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak, yıllık çalışma planı ve yıllık değerlendirme raporu hazırlar.

İş sağlığı, hijyen ve ergonomi ile ilgili eğitimlerin verilmesi için ilgili kişilerle işbirliği yapar.

Çalışanlara genel sağlık konularında eğitim verir ve bu eğitimlerin devamlılığını sağlar.

İş kazaları veya meslek hastalıklarının azalmasına yönelik çalışmalarda bulunmak.

Yeni teknolojinin sağlık bakımından değerlendirmesini yapar ve test edilmesini sağlar.

İş yeri Hekimi Çalıştırma Yükümlülüğü
4857 sayılı İş Kanununda, iş yeri hekimi görevlendirilmesi için aranan devamlı olarak elli işçi çalıştırma şartı, 6331 sayılı Kanun ile ortadan kaldırılmıştır. Buna göre her işverenin, çalışan sayısına bakılmaksızın iş yeri hekimi istihdam etme yükümlülüğü getirilmiştir. Bu yükümlülük, iş yerinin tehlike sınıfı ile çalışan sayısına göre, Kanunun yürürlük tarihine göre belirlenecektir. (2013/2014-Ocak-Temmuz)

MADDE 6 – (1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;

a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir. (Ek cümle: 10/9/2014-6552/16 md.) Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 10'dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler. 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle, bu bentte yer alan "işyeri hekimi ve" ibaresinden sonra gelmek üzere "on ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde" ibaresi eklenmiştir.

Diğer Sağlık Çalışanı ve Hemşire Zorunluluğu
Yeni Kanunla birlikte 10 ve üzerindeki çalışan istihdam eden Çok Tehlikeli işyerlerine iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı dışında, iş yeri hemşiresi ve "diğer sağlık personeli" çalıştırma yükümlülüğü getirilmiştir. . 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle, bu bentte yer alan "işyeri hekimi ve" ibaresinden sonra gelmek üzere "on ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde" ibaresi eklenmiştir.
Çalışan sayısına göre, tam süreli iş yeri hekimi görevlendirilmeyen iş yerlerinde diğer sağlık personeli / iş yeri hemşiresi çalıştırma zorunluluğu bulunmaktadır.
Tam süreli iş yeri hekimi bulundurmayan iş yerleri açısından, çalışan sayısı ya da tehlike derecesine göre başka bir ölçütte getirilmemiştir.

İşverenin Rapor İsteme Sorumluluğu
6331 sayılı yasanın sağlık gözetim başlıklı 15. Maddesinde;
İşveren;

İşe girişte

İş değişikliğinde

İş kazası Meslek Hastalığı ve Hastalık nedeni ile işten uzaklaştırmalarda, dönüşte işçiden yeniden rapor alınmalı işçinin sağlığının yapılan işe uygun olduğu raporla belirlenmelidir.

Raporlar iş yeri hekimi ya da OSGB anlaşması varsa burada ki hekimden alınır.
Raporlara itiraz Sağlık Bakanlığının belirlediği hakem hastanelere yapılır verilen karar kesindir.
İşveren acil durumlarla ilgili olarak gerekli ekipmanları bulundurma acil müdahale ve yardım ekibi oluşturmalı,
Acil durum ve tehlike geçene kadar bölgeden çalışanları tahliye etmek işi durdurmak zorundadır.

Kusuru açık olmayan çalışanları olaydan sorumlu tutamazlar.

İşverenin Eğitim Yükümlülükleri
İş yerinde ki tehlikelere ve değişikliklere ilişkin hem kendi çalışanını hem de diğer iş yerinde geçici iş ilişkisi ile gelenleri bilgilendirir.

İş yeri çalışan temsilcisi ve sağlık elemanlarına analiz ve kontrol etme imkânı yanında teftiş raporlarına ulaşmasını sağlar.

İşe alım iş değişikliği ve teknoloji değişikliklerinde tekrar eğitim verir.

İş kazası ve meslek hastalığı geçirenler ile 6 aydan fazla işten ayrı kalanlara tekrar eğitim verilir.

Eğitim de geçen süre mesaiden sayılır mesai sonrası eğitimde geçen süre fazla çalışma sayılır.

İş yeri çalışan temsilcisi ya da sendika temsilcisine teklif getirme görüş bildirme hakkı tanınmalıdır.

Çalışanlar ilgili tedbirlerin alınmaması durumunda bunu teftiş yapana ya da ilgili makamlara bildirebilir bu yüzden çalışanın haklarından kısıntı yapılamaz.

İşçinin Yükümlülük ve Hakları
Kanuna göre işçinin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kurallara uyması zorunludur.

İşçinin iş sağlığı ve güvenliği konusunda ciddi ve yakın bir tehlike ile karşı karşıya kalması durumunda;

a-) İş Sağlığı ve Güvenliği Kuruluna, yoksa işverene başvurarak durum tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep etme hakkına sahiptirler.

b-) Bu durumda işçinin, gerekli tedbir alınıncaya kadar işçi çalışmaktan kaçınabilir ve bu dönemde ücrete hak kazanır ve gerek kanunlardan gerekse iş sözleşmesinden doğan haklarına halel gelmez. Giderilmezse sözleşmesini fesih edebilir.

Tehlike ve acil durumda çalışılmayan süreler çalışılmış sayılır.

İşçi arkadaşlarını riske atacak davranışlardan kaçınmalı, koruyucu araç ve gereçleri kullanmalı, gereksiz yere makine aparatlarını ve parçalarını söküp takmamalı.

İşçi kendi çalışma alanındaki tehlikeleri bildirmek ve uzmanlar ve çalışan temsilcisi ile işbirliği yapmak zorundadır.

Devamı bir sonraki yazıda…

SORULARINIZ İÇİN: selmandoganigu@gmail.com

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorum yapan siz olun!

Yorum yazın

İsim (Gerekli)
Yorumunuz (Gerekli)
 

Sayfada yer alan yorumlar kişiye ait görüşlerdir. Yapılan yorumlardan sitemiz hiçbir şekilde sorumlu değildir.

Yazarın diğer yazıları